🔵در خودروهای جدیدتر این دو سنسور ادغام شده وبه یک سنسور دو کاره تبدیل شده است, روی منی فولد هوا قرار گرفته و دما و فشار هوا را اندازه گیری می کنند سپس به ای سی.یو خودرو اعلام کرده تا ای سی یو براساس آن مقدار چگالی هوا را تخمین زده و در جهت متعادل شدن نسبت بنزین و هوا در موتور خودرو مقدار پاشش بنزین را تعیین نماید.
🔴در صورت خرابی, در برخی موارد موتور روشن نمیشود, یا روشن شده و به شدت بد کار میکند.
از آنجایی که هوای سرد چگالی بیشتری نسبت به هوای گرم دارد نیاز به بنزین بیشتری دارد تا نسبت آنها (بنزین و هوا) یکسان باقی بماند. کامپیوتر موتور با تغییر مدت زمان (پالس) پاشش انژکتورها نسبت بنزین و هوا را تغییر می دهد. این سنسور در خودروهای قبل از سال ۱۹۹۵ که مجهز به سیستم OBD-II نبودند ممکن است اسم هایی مانند ACT، VAT، MCT، MAT یا CTS داشته باشد.
این سنسور چگونه کار می کند؟
سنسور IAT معمولا در منیفولد هوا یا دریچه گاز نصب می شود بنابراین نوک سنسور با هوای ورودی به منیفولد در تماس است. در موتورهایی که از سنسور MAF (سنجش حجم هوای ورودی) استفاده می کنند در سنسور MAP (سنجش فشار منیفولد) نیز یک سنسور دمای هوا جاسازی شده است. بعضی از موتورها ممکن است بیش از یک سنسور IAT داشته باشند. (مثلا در موتورهای V6 و V8 که دو عدد منیفولد هوا دارند).
سنسور IAT یک نوع دستگاه ترمیستور (حرارت سنج) است به این معنا که مقاومت الکتریکی آن در واکنش با نوسانات دمایی تغییر می کند. از این نظر سنسور IAT مانند سنسور دمای آب عمل می کند. کامپیوتر موتور یک ولتاژ مرجع (معمولا ۵ ولت) به سنسور IAT میفرستد و سپس به سیگنال ولتاژی که از طرف این سنسور دریافت می کند توجه کرده و بر اساس آن دمای هوا را محاسبه می کند. این سیگنال ولتاژ برگشتی به ECU نسبت به تغییرات دمای هوا تغییر می کند. بیشتر سنسورهای IAT از نوع حرارت سنج های ضریب دمایی منفی NTC هستند که هنگام سرد بودن مقاومت الکتریکی آنها بالاست و بالا رفتن دما مقاومت آنها کاهش می یابد. ولی بعضی از این سنسورها بر عکس عمل می کنند و حرارت سنج های ضریب دمایی مثبت PTC هستند که هنگام سرد بودن مقاومت کمی دارند و هنگامی که گرم می شوند مقاومت آنها افزایش می یابد. این نوسانات مقاومت در سنسور در ولتاژ برگشتی به ECU تغییر ایجاد می کند. در خودروهای قبل از سال ۱۹۹۵ ممکن است سیگنال حاصل از سنسور دمای هوا برای فعال کردن انژکتور مخصوص استارت هوای سرد نیز استفاده شود. (در صورتی که هوای محیط سرد باشد).
عوامل خرابی سنسور IAT
گاهی اوقات نفوذ احتراق ناقص به منیفولد هوا، کربن گرفتگی یا روغنی شدن منیفولد هوا می تواند باعث آغشته شدن نوک سنسور IAT شود که باعث می شود واکنش آن نسبت به تغییرات ناگهانی دما کند شود. حرارت و عمر زیاد از عوامل دیگری هستند که باعث تاخیر واکنش این سنسور یا حتی از کار افتادن کامل آن می شوند. اتصال الکتریکی ضعیف در سنسور نیز خود عامل دیگری در ایجاد مشکل برای سنسور IAT است. خورده شدن یا شل شدن سوکت سنسور یا آسیب دیدن سیمکشی از سنسور تا ECU در ولتاژ خروجی سنسور IAT تاثیر می گذارد.
علائم خرابی سنسور IAT
اگر سنسور IAT اطلاعات را درست و دقیق نخواند ممکن است ECU اینطور فکر کند که دمای هوا گرمتر یا سردتر از آنچه واقعا هست باشد و بنابراین در محاسبات نسبت بنزین و هوا دچار اشتباه شود. نتیجه آن پیدایش سوخت غنی یا فقیر در موتور است که مشکلاتی از قبیل کارکرد بد موتور هنگام سرد بودن هوا و دور آیدل، لگد زدن یا کله کردن موتور هنگام شتابگیری در حالتی که موتور سرد باشد و ریپ زدن موتور هنگام گرم بودن آن. در خودروهای مجهز به انژکتور مخصوص استارت سرد اگر ECU اطلاعات غلط از IAT بگیرد ممکن است این انژکتور را فعال نکند و باعث شود موتور به سختی روشن شود. همچنین سنسور IAT معیوب ممکن در عملکرد سنسور EGR (سنسور برگشت گازهای خروجی به موتور) نیز تاثیر بگذارد زیرا ECU با سنجش دمای هوا دستور باز شدن سوپاپ EGR را صادر می کند. (در اکثر خودروها ECU از سنسور دمای آب برای این منظور استفاده می کند.) اختلال در عملکرد سیستم کنترل گازهای آلاینده نیز از دیگر تاثیرات منفی معیوب بودن سنسور IAT است.
سنسور معیوبی که دمای هوا را گرمتر از نرمال گزارش کند باعث ایجاد سوخت Lean یا فقیر می شود که احتمال ناک زدن و احتراق ناقص را افزایش داده و باعث افزایش مصرف سوخت و آلایندگی می شود.
سنسور معیوبی که دما را سردتر از نرمال گزارش کند باعث ایجاد سوخت Rich یا غنی شده که در این مورد هم مصرف سوخت و آلایندگی بالا می رود.
البته توجه داشته باشید که بعضی مواقع اینطور به نظر می رسد که عدم تعادل در نسبت بنزین و هوا به خاطر معیوب بودن سنسور IAT به وجود آمده باشد ولی در واقع علت دیگری باعث پدید آمدن این اشکال شده باشد مثلا نشتی خلا در موتور یا حتی گرفتگی کاتالیزور! زیرا مسدود شدن شدید مسیر اگزوز، خلا و جریان هوای منیفولد ورودی را کاهش می دهد و باعث می شود سنسور IAT دما را گرمتر از نرمال گزارش کند (زیرا داغ بودن موتور بر اثر گرفتگی کاتالیزور باعث داغ شدن سنسور IAT می شود.)
تشخیص معیوب بودن سنسور IAT
سنسور دمای معیوب ممکن است ممکن است باعث ثبت کد خطا یا روشن شدن چراغ چک موتور بشود یا در بعضی مواقع احتمال دارد این اتفاق نیفتد. معمولا هنگامی که مدار باز یا اتصالی در مدار سنسور ایجاد شود کد خطا ثبت می شود. اما اگر مشکل سنسور فقط بالاتر و پایینتر گزارش کردن دما یا واکنش کند به خاطر کثیف شدن یا سن بالا باشد معمولا کد خطایی ثبت نمی کند.
روش سریع برای چک کردن وضعیت سنسور IAT استفاده از دستگاه دیاگ برای مقایسه کردن اعداد خروجی آن با اعداد خروجی سنسور دمای آب (هنگام گرم بودن موتور) است. دمایی که یک سنسور IAT سالم گزارش می کند معمولا چند درجه خنک تر از خروجی سنسور دمای آب است.
همچنین می توان مقاومت سنسور IAT را با استفاده از اهم متر تست کرد. کافیست سنسور را از جای خود در بیاورید و دو سر اهم متر را به پین های سنسور یا به سوکت آن متصل کنید تا مقاومت آن را بسنجید. توجه داشته باشید موقع سرد بودن سنسور باید این کار را انجام دهید. سپس با استفاده از سشوار هوای گرم را به نوک سنسور بفرستید (هرگز از مشعل پروپان استفاده نکنید!) و مجددا مقاومت آن را چک کنید. توجه کنید که با بالا رفتن دما باید مقاومت سنسور تغییر کند. اگر با بالا رفتن دما تغییری در مقاومت سنسور ایجاد نشود به معیوب بودن سنسور بوده و باید آن را تعویض کنید. با بالا رفتن دما، اگر سنسور از نوع حرارت سنج منفی باشد باید به تدریج مقاومت آن کاهش یابد و اگر از نوع حرارت سنج مثبت باشد باید به تدریج مقاومت آن بالا رود. اگر ناگهان سنسور مقاومت را بی نهایت نشان دهد یا مقاومت ناچیز و صفر باشد یعنی سنسور خراب است.
برای اینکه واقعا دقیق باشید باید مشخصات مقاومت سنسور دمای هوای خودرو خود را پیدا کنید و سپس مقاومت آن را در رنج پایین، رنج وسط و رنج بالا بسنجید و با مشخصات مقاومت سنسور مطبقت دهید. سنسوری که در هنگام سرد بودن در محدوده مقاومت معین شده عمل کند ممکن است در دماهای بالاتر خارج از محدوده تعریف شده خود دما را گزارش کند (یا بر عکس). چنین سنسوری دقیق نیست و نیاز به تعویض دارد.
مشخصات تست ولتاژ یا تست مقاومت سنسور IAT را می توان در سرویس منوال (دفترچه سرویس و نگهداری) خودرو پیدا کرد.
تعویض یا تعمیر یا تنظیم سنسور:
ساختار سنسوری IAT طوری است که امکان تنظیم آن وجود ندارد ولی اگر کثیف شده باشد ( به شرط سالم بودن) می توان آن را تمیز کرد تا مجددا درست کار کند. رسوبات روی نوک سنسور را می توان با اسپری کنتاک شور یا Electronics Cleaner پاک کرد. از پاک کننده دیگر استفاده نکنید زیرا ممکن است به محفظه پلاستیکی سنسور آسیب برساند یا رسوبات شیمیایی از خود به جای بگذارد که مشکلاتی هنگام رانندگی ایجاد کند.
اگر سنسوری در محدوده مشخصات تعریف شده خود کار نکرد آن را تعویض کنید. عوض کردن سنسور دمای هوا معمولا کار سختی نیست مگر اینکه زیر قطعات بسیاری مدفون باشد و برای رسیدن به سنسور باید اول آنها را باز کنید. هنگام تعویض سنسور دقت کنید که بیش از حد آن را سفت نکنید زیرا باعث آسیب رسیدن به محفظه سنسور یا رزوه ها در منیفولد هوای پلاستیکی می شود.
سلام بنده یه پژو مدل ۸۲ دارم منیفولد ماشین مدل بالا انداختم سنسور مپ خودش خرگوشی و سوکتش ۳ تا فیش میخوره سنسور مپ جدید ۴تا فیش میخوره
باید چیکار کنم. ممنون
سلام با تعویض سوکت ۴فیش مشکلتون حل میشه
خوب یک سیم اضافه به کجا بسته باید بشه
با سپاس. اطلاعاتی که میخواستم درین منبع خوب یافتم. موفق و سلامت باشید.
سلام
خوشحالیم که راضی هستید
موفق باشید
سلام پارس تیوفایو تاز گرفتم تمام علائم بالا درست بود بد کار کردن و ریپ زدن و غیر اما یه سوال آمپر ماشینم بالای نصف میره فن که کارکرد میاد رونصف ممکنه از مپ سنسور باشه تشکر
سلام
برنامه کارکرد فن خودروی شما طبق تنظیمات کارخانه روی ۹۸ درجه فن شروع به کار کردن می کند و تا درجه ۹۰ متوقف می شود نیازی به اصلاح یا دست زدن به قطعات دیگر نیست اما اگر می خواهید زودتر عمل کرده و دیرتر فن روشن شود باید برنامه کامپیوتر خودرو را از طریق دستگاه دیاگ اصلاح نمایید
سلام من ۴۰۵ مدل ۸۲ دارم مپ سنسورش ۳ سیمه ولی جدید ۴ سیمه ..شما میگید سوکت ۴ سیمه بندازیم اون سم اضافه رو به چی وصل کنیم
سلام
روی منیفولد جدید یک سوراخ در حد یک بوش برنجی کوچک به اندازه دهانه شیلنگ متصل به مپ ایجاد کنید و شیلنگ مپ را به آن متصل کنید و جای مپ را روی منیفولد با یک کورکن ببندید
سلام تو ماشین های مدل پایین سنسور دمای هوای منیفلد جدا از سنسور مپ یا فشارهوا هست و تو مدل جدید این دوتا با هم هستند برای همینه که چهار تا فیش داره حالا شما باید سیگنالش رو پیدا کنی و به ترتیب روی سنسورمپ جدید وصل کنی
و باید به یک سیمکش ماهر مراجعه کنی
سلام این کارو انجام دادم ولی مصرف ام و ماشینم گاز ول میکنی گاز میدی لگ میزنه چی کنم از مپ سنسوره
بعد استاد شما گفتید بالا ۳فیش میشه ۴ فیش انداخت یعنی لازم به تعویض سیم کشی یا از ای سی یو سیم اضافه کردن نیست
استاد مصرف ماشینم رفت بالا ووقتی گاز ول میکنی گاز میدی لگ ریزی میزنه
سلام مشکل ماشینتون حل شد؟
این شماره منه ۰۹۳۸۲۱۴۲۳۶۹
لطفا تماس بگیرید
سلام منم پارس ۸۲ دارم گاز رو ول میکنم لگد میزنه ماشین انگار میخوره تو سر ماشین قطع و وصل میکنه پدر دسته موتورامو درمیاره میخام بدونم مال خرگوشی میشه ؟ یا سنسور اکسیژنه
سلام سنسور دریچه گاز
سلام منم پارس ۸۲ دارم گاز رو ول میکنم لگد میزنه ماشین انگار میخوره تو سر ماشین قطع و وصل میکنه پدر دسته موتورامو درمیاره میخام بدونم مال خرگوشی میشه ؟ یا سنسور اکسیژنه
شمع وایر استوپر سنسوردریچه گاز همه نو کردم بازم همونه میشه سوکتشو جدا کنم ببینم لگد درست میشه یا نه ؟
سلام
دوستان من یه ۴۰۵دارم مدل۸۲همه کارکردم ولی مصرفم خیلی بالاست وتاپرگاز میکنم ماشین و وحشت ناک دودمیکنه.لطفا کمکم کنید واقعا یکساله اذیتم میکنه مرسی.
سلام وقتتون بخیر من توی تابستان ترموستات ماشین رو باز کردم و الان که هوا سرد شده دمای آب ماشینم میاد کف میشینه تو اتوبان یه مدتی هم هست که ماشینم رو سرعت ۸۰ تا ۱۲۰ کپ میکنه یه لحظه همه سنسور دریچه گاز و سنسور کیلومترم عوض کردم ولی بازم همونطوریه احتمال داره واسه سنسور مپ باشه یا واسه ترموستات ؟