ایران خودرو ؛ بزرگ ترین خودروساز کشور
نزدیک به شصت سال از زمانی که محمود خیامی به کمک برادران و خواهرانش شرکت ایران ناسیونال(ایران خودرو) را در کشور ما ثبت کرد می گذرد.
ایران ناسیونال با مونتاژ خودرویی به نام پیکان در بازار روبه رشد ایران در حال پیشرفت روزافزون بود که با وقوع انقلاب اسلامی و چرخش 180 درجه ای نگاه حاکمیت به صنعت و تولید مواجه شد. این اتفاق درست زمانی رخ داد که خیامی و همکارانش در حال تدوین نقشه چشم انداز تولید خودروی ملی درکشور ما بودند.
دهه دوم عمر اولین خودروساز ایرانی در دود و دم جنگ با بعثی های متخاصم به ناکامی سپری شد اما با ورود به دهه هفتاد و در دوران سازندگی ، مسئولین وقت عزم خود را جزم کردند تا به رویاهای ناتمام موسسین این کارخانه که حالا نام ایران خودرو را بر سردر خود می دید جامه عمل بپوشند .
نقطه عطف
قرارداد با شرکت پژو فرانسه را می توان نقطه عطفی برای ایران خودرو و درکل صنعت خودروسازی و قطعه سازی کشور ما برشمرد اگرچه دراینکه این نقطه عطف در تنزل یا ارتقای این صنعت در کشورمان موثر بوده بین کارشناسان اهل فن اختلاف است اما دو اتفاق تاثیرگذار از نتایج عقد این قرارداد بود که قابل تامل است.
اتفاق اول
اول اینکه همکاری ایران خودرو به عنوان نماینده و نماد صنعت یک کشور انقلابی با شعارهایی مثل استقلال آزادی یا نه شرقی نه غربی با کشوری در قلب اروپا که کاملا زیر پرچم متحد قدرتهای غربی به رهبری آمریکا گام برمی داشت نه تنها بر تغییر مسیر صنعت خودروسازی ما که برتغییر نگاه حاکمیت و گشودن درهای گمرکات کشور به روی واردات و حتی صادرات مان تاثیری شگرف داشت.
اتفاق دوم
دوم اینکه ماحصل این قرارداد اصلاح یا شاید اگر بخواهیم بهتر بگوییم ارتقای ذائقه مشتریان بازار داخلی کشور بود که از آن روز به بعد گزینه های انتخاب آنها به عنوان خریدار خودروی سواری از پیکان رنگ گوجه ای ، سفید یا سبز یشمی به انتخاب بین پیکان و پژو ارتقا یافته بود.
طبیعتا چون پیکان به عنوان میراث صنعت خودروساز وطنی ساختارفنی و طراحی ظاهری خود را جز با تغییرات اندکی حفظ کرده بود مشتریان میل و رغبت بیشتری به سمت سایر تولیدات این کارخانه که به محصولات فرانسوی و اروپایی مشهور بود نشان می دادند نرمی و روانی بیشتر ، صدای کمتر ، سرعت بیشتر و طراحی داخلی و بیرونی زیباتر و نزدیک تر به تولیدات روز دنیا از جمله مزیت های مهمان فرانسوی نسبت به میزبان دیروز و رقیب امروز و ایرانی خود بود.
توسعه ایران خودرو
دهه هشتاد یا دهه سوم از عمر پرماجرای ایران خودرو را می توان هم دهه رشد و رونق نامید و هم محرومیت و ناامیدی یعنی درست در زمانی که همه چیز خوب و سریع درجهت رشد این خودروساز و درکل صنعت خودروسازی کشور در حال حرکت بود با شروع تحریم های ناجوانمردانه از سوی غربی که همچنان گوش به فرمان دشمن قسم خورده کشورمان یعنی آمریکا بود چرخه تولید، تحقیق و توسعه ایران خودرو را متوقف نمود و تا جایی پیش رفت که بخش صنعت خودروسازیو قطعه سازی(لوازم یدکی) ما را به طور کامل فلج نمود .
این تحریم در زمانی رخ داد که ایران خودرو بعد از سالها مشارکت با شرکتهای بزرگ خودروسازی دنیا و تولید انبوه و متنوع محصولات خود درحال تولید و اجرای خودروی ملی بود . در اواخر دهه هشتاد موتورملی که با برند EF7 شناخته می شود در این شرکت طراحی و تولید شد و اولین بار بر روی پلتفرم سمند جایگذاری شده و روانه بازار شد.
امروزه محصولات متنوعی با موتورملی درشرکت بزرگ ایران خودرو ساخته شده و تحویل مشتریان می شود این درحالی است که حداقل ده سال از شروع تحریم های یک جانبه و جامع صنعت خودروسازی دنیا برعلیه این شرکت و دیگر خودروسازان کشورمان می گذرد.
خداحافظی با پیکان
یکی دیگر از تصمیمات مهم ایران خودرو در اواخر دهه هشتاد توقف تولید خودروی پیکان سواری بود که بعد از انجام آن این خودرو را بیشتر از گذشته درمیان افکار عمومی مورد توجه و ماندگار کرد.
درواقع پیکان چه بخواهیم و چه نخواهیم نماد صنعت خودروسازی کشور ماست اگرچه در طی عمر نسبتا کوتاه خود همواره دچار ناملایماتی بوده که گاه منشا این ناملایمات عواملی خارج از دست ما ایرانیان به عنوان میراث داران اصلی آن بوده است گاه اما نگاه تک تک ما به عنوان شهروندان یک کشور چه درجایگاه مصرف کننده و چه در جایگاه مدیر و کارگر این مجموعه سرمنشا اصلی آن بوده است.
امید اینکه با اصلاح نگاه، روش و جزم اراده های آهنین ایرانیان والبته با کار وتلاش مضاعف صنعت خودروسازی کشورمان را ارتقای چشمگیری داده و از این طریق شاهد کسب رتبه های برتر محبوبیت و اقبال عمومی بازار جهانی خودرو به این دسته از تولیدات ملی خود باشیم.
