قطعات موتور ، بخش اول
قطعات موتور واجزاء آن جزو مهمترین لوازم تشکیل دهنده خودرو محسوب میشوند
بلوک سیلندر :
بلوک سیلندر یا بلوک موتور که درواقع محل حرکت رینگ وپیستون ومحلی برای انجام چهارعمل اصلی کارموتور(مکش، تراکم، انفجارو تخلیه) است به عنوان قطعه اصلی از موتور محسوب شده وسایر قطعات موتور و سیستم های جانبی به روی آن مونتاژ می شود.
بوش سیلندر:
معمولا سیلندرها دارای بوش تر یا بوش خشک هستند. بوش خشک پرسی بوده واز محل قرارگیری به راحتی خارج نمی شود اما بوش تریک بارمصرف می باشد ومی توان آن را درهرتعمیر، تعویض کرد. بوش تر مستقیما با آب سیستم خنک کاری در تماس بوده ودرخودروهایی نظیرمحصولات پژو و رنو و… وجود دارد.
سر سیلندر :
سر سیلندر که ازاسم آن پیداست برروی سیلندر بسته می شود ومعمولا سیستم سوپاپ های موتور روی آن قرارگرفته وقسمت زیرین به محفظه احتراق خودرواختصاص می یابد.معمولا از جنس آلیاژهای آلومینیوم ویا چدن ساخته می شوند.
قالپاق سوپاپ :
قالپاق سوپاپ ها یا ازجنس آلومینیوم (پراید) ویا ازجنس پلاستیک فشرده (مدلهای پژو) ویا از ورق های فلزی (پیکان) ودیگر موارد مشابه ساخته می شوند.
معمولا قالپاق به عنوان درپوش سوپاپ ها، ضمن اینکه ازورود گرد وغباروسایر ناخالصی ها به داخل موتورجلوگیری می کند، مانع پاشیدن روغن ارسالی ازسرسیلندربه محفظه بیرونی موتور(کاپوت) واطراف موتورنیز می شود.
درب قالپاق روغن :
یا درب روغن موتور که درخودروهای سواری محل ریختن روغن به موتور درزمان سرویس است. این دربها معمولا دارای یک واشر یا اورینگ درقسمت زیرین خود بوده که وظیفه آب بندی را به عهده دارد.
چنانچه واشریا اورینگ درب قالپاق خراب شود باعث نشتی روغن به بیرون شده ودرداخل اتاق خودرو نیزبوی نامطبوع روغن سوخته به مشام می رسد.
اسبک:
اسبک یا انگشتی سوپاپ قطعه ای است که وظیفه بازکردن سوپاپ را به عهده دارد. محل قرارگیری آن روی میل اسبک یا محور اسبک ها بوده وبا حرکت الاکلنگی نیروی میل تایپیت را گرفته وبه سرساق سوپاپ وارد کرده تا درنهایت موجب بازشدن سوپاپ شود.بسته شدن سوپاپ وبرگشت به جای اولیه توسط فنرسوپاپ انجام می شود.
میل اسبک :
میل اسبک درواقع همان محور اسبک هاست که اسبک ها روی آن قرارگرفته وحرکت الاکلنگی انجام می دهند. این میله دارای سوراخهایی برای روغن کاری برروی خود است تا سطح خود را همواره لغزنده نگهدارد.
پایه اسبک:
معمولا میل اسبک درخودروها توسط پایه های مخصوص بر روی سرسیلندرمونتاژ می شود. این پایه دربعضی از خودروها مثل پیکان قابل جداشدن بوده ودربرخی دیگر از خودروها مثل پراید ثابت بوده وجزئی ازسرسیلندرمی باشد.
پیچ ومهره تنظیم اسبک:
فاصله بین ساق سوپاپ ونوک اسبک که مقدارمشخصی است توسط وسایل اندازه گیری دقیق مثل فیلرتنظیم می شود که اصطلاحا به این تنظیم فاصله (یا لقی مجاز) “فیلرگیری سوپاپ ها” می گویند. بعد ازتنظیم این فاصله برای جلوگیری از به هم خوردن حدمجاز، آن را توسط پیچ ومهره تنظیم که درانتهای اسبک بسته می شود قفل می کنند.
میل تایپیت:
وسیله ای است که نیروی ثابت یا استکانی را گرفته وبه اسبک انتقال می دهد. معمولا این قطعه درخودروهایی استفاده می شود کهمیل سوپاپ آنها در بلوک سیلندراست؛ مثل پیکان. اما درخودروهای میل سوپاپ بالا مثل پراید این قطعه وجود ندارد.
تایپیت:
تایپیت یا استکانی دردو نوع معمولی و هیدرولیک (اتومات) وجود دارد و برروی بادامک های میل سوپاپ قرارگرفته تا میل تایپیت را درخود نگه دارد. درخودروهایی که
تایپیت اتومات استفاده می شود سوپاپ ها نیازبه قرارگیری در تایپیت ندارند.
میل سوپاپ:
میل سوپاپ یا میل بادامک، به دودلیل مجزا به این دواسم نامیده می شود؛
- چون وسیله ای جهت بازوبسته شدن سوپاپ هاست، میل سوپاپ نامیده می شود.
- چون قطعاتی به شکل بادام روی آن تراشیده شده، میل بادامک نامیده می شود.
میل سوپاپ چهاروظیفه اصلی دارد:
- بازشدن سوپاپ ها درمراحل و شرایط مختلف کارموتور
- راه اندازی پمپ بنزین مکانیکی (درخودروهای قدیمی تر) به وسیله دایره خارج از مرکز
- راه اندازی اویل پمپ
- راه اندازی یا چرخاندن میل دلکو در خودروهایی که دلکو معمولی دارند.
دنده میل سوپاپ:
دنده سرمیل سوپاپ وسیله ای است که توسط آن نیروی چرخشی میل لنگ به میل سوپاپ وارد می شود؛ یعنی این دنده با دنده میل لنگ به طورمستقیم یا غیرمستقیم درگیرمی شود ونیروی چرخشی میل لنگ توسط (تسمه یا زنجیر) یا روش های درگیری دنده با دنده بسته به میل سوپاپ منتقل می شود.
دنده سرمیل لنگ:
وظیفه دنده سرمیل لنگ با دنده سرمیل سوپاپ تقریبا یکی است وتفاوت آن دراندازه وقطرمحوری آن است به طوری که درهرخودرو قطردنده میل لنگ نصف میل سوپاپ است ودرنتیجه با هردوبار چرخیدن میل لنگ، فقط یکبارمیل سوپاپ می چرخد.
زنجیرموتور:
نیروی چرخشی میل لنگ را به میل سوپاپ انتقال می دهد.
تسمه تایم:
مانند زنجیرعمل کرده و وسیله ای برای انتقال نیروی چرخشی میل لنگ به میل سوپاپ می باشد.از جمله قطعات موتور مهم بشمار میرود و عملا بدون آن خودرو از حرکت ایستاده و پاره شدن ناگهانی آن موجب خسارت شدید به موتور خودرو می گردد.
زنجیرسفت کن:
ازشل شدن زنجیربه هم خوردن تایم موتوروهمچنین ازتولید سروصدای اضافه درموتورجلوگیری می کند.
تسمه سفت کن یا سفت کن تسمه تایم:
مانند زنجیرسفت کن است با این تفاوت که نیروی محرکه خود را ازمیل لنگ می گیرد معمولا بعد از مدتی کارکردن (سه سال به
بالا) احتمال خراب شدن وبه صدا درآمدن را دارد.
میل لنگ:
ازجمله قطعات اصلی و مهم قطعات موتور است که شاتون ها روی آن مونتاژمی شوند ودرحقیقت نیروی چرخشی خود را درزمان انفجار ازپیستون می گیرد.
درمرحله بعد وجود میل لنگ باعث می شود که پیستون ها به کارخود ادامه داده وحرکت رفت وبرگشتی خود را برای انجام چهارعمل اصلی انجام دهند.
پولی سرمیل لنگ:
پولی یا فولی سرمیل لنگ وسیله ای است که تسمه پروانه روی آن قرارمی گیرد و نیروی میل لنگ را ازطریق تسمه به دیگرقسمت ها ازجمله دینام، واترپمپ یا پمپ آب و کمپرسورکولر، پمپ هیدرولیک وغیره انتقال می دهد.
در ادامه باز هم از قطعات موتور مطلب خواهیم داشت.
بسیار عالی